Đất lưu không là gì? Đất lưu không có được cấp sổ đỏ? Muốn sử dụng đất lưu không thì cần những điều kiện gì? Khi sử dụng đất lưu không trái phép sẽ bị xử phạt như thế nào?
Bài viết này sẽ giúp bạn đọc giải đáp mọi thắc mắc xoay quanh đất lưu không
Đất lưu không là gì?
Đất lưu không có thể hiểu là phần đất công cộng thuộc quyền quản lý của nhà nước nhưng chưa được sửa dụng đến bao gồm hành lang an toàn giao thông, công trình công cộn, thủy lợi, lưới điện quốc gia và nhiều mục đích sử dụng khác nữa.
Khái niệm đất lưu không không phải thuật ngữ pháp lý do hiện nay chưa được quy định cụ thể tại trong luật đất đai hoặc các văn bản thi hành pháp luật của Nhà nước mà chỉ dó người dân tự sử dụng và truyền miền trong đời sống hàng ngày cũng giống như các khái niệm về sổ đỏ, sổ hồng mà người dân vẫn thường sử dụng.
Khi nhà nước chưa sử dụng đến phần đất lưu không thì người dân trong khu vực có thể sử dụng nhưng sẽ không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (hay thông thường gọi là sổ đỏ). Vì vậy, khi nhà nước tiến hành thu hồi để sử dụng cho mục đích nhất định, người dân sẽ không được bồi thường phần đất lưu không và các tài sản trên đất
Tuy nhiên, theo đúng quy định pháp luật, trong trường hợp người dân cần sử dụng phần đất lưu không sẽ vẫn phải trình báo với các cấp có thẩm quyền, ở đây là UBND đang quản lý khu đất cùng với cam kết trả lại đất và đồng ý không được hưởng các khoản bồi thường khi có được yêu cầu thu hồi phần đất lưu không. Nếu được sự đồng ý của cấp chính quyền có thẩm quyền thì việc sử dụng phần đất lưu không của người dân là hợp pháp.
Quy định sử dụng đất lưu không
Như đã nhắc đến ở trên, theo quy định tại Nghị định 43/2014/NĐ-CP, phần diện tích đất lưu không là phần đất thuộc quyền sở hữu và quyền sử dụng của nhà nước, nếu người dân có nhu cầu sử dụng phần diện tích đất lưu không cho mục đích riêng thì sẽ không được hưởng phần bồi thường dưới mọi hình thức khi được yêu cầu thu hồi đất từ cơ quan chức năng.
Bên cạnh đó, theo điều 157 Luật Đất đai 2013, đã nêu rõ quy định về việc sử dụng phần đất lưu không như sau:
- Việc sử dụng đất xây dựng công trình công cộng có hành lang bảo vệ an toàn phải bảo đảm kết hợp khai thác cả phần trên không và trong lòng đất, bố trí kết hợp các loại công trình trên cùng một khu đất nhằm tiết kiệm đất và phải tuân theo các quy định của pháp luật chuyên ngành có liên quan về bảo vệ an toàn công trình.
- Người đang sử dụng đất được pháp luật thừa nhận mà đất đó nằm trong hành lang bảo vệ an toàn công trình thì được tiếp tục sử dụng đất theo đúng mục đích đã được xác định và không được gây cản trở cho việc bảo vệ an toàn công trình.
Trường hợp việc sử dụng đất gây ảnh hưởng đến việc bảo vệ an toàn công trình thì chủ công trình và người sử dụng đất phải có biện pháp khắc phục, nếu không khắc phục được thì Nhà nước thu hồi đất và bồi thường theo quy định của pháp luật. - Cơ quan, tổ chức trực tiếp quản lý công trình có hành lang bảo vệ an toàn có trách nhiệm công bố công khai mốc giới hành lang bảo vệ an toàn công trình, chịu trách nhiệm chính về việc bảo vệ an toàn công trình; trường hợp hành lang bảo vệ an toàn công trình bị lấn, chiếm, sử dụng trái phép thì phải kịp thời báo cáo và yêu cầu UBND cấp xã nơi có hành lang bảo vệ an toàn bị lấn, chiếm, sử dụng trái phép để xử lý.
Mặt khác, có rất nhiều vấn đề thắc mắc xoay quanh việc có được phép buôn bán, trồng cây trên khu vực đất lưu không hay không? Dựa theo những quy định đã nêu trên, đất lưu không không thuộc sở hữu bởi bất kì cá nhân hay tổ chức, doanh nghiệp nào vì vậy nếu không được sự chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền, mọi hành vi buôn bán kinh doanh, trồng cây,.. trên phần diện tích đất này đều bị coi là trái pháp luật và sẽ bị xử phạt theo quy định về hành vi xâm lấn và sử dụng đất trái pháp luật
Quy định xử phạt hành vi sử dụng đất lưu không trái pháp luật
Trong trường hợp, người dân sử dụng phần diện tích đất lưu không khi chưa có sự đồng ý của cơ quan chức năng có thẩm quyền thì coi như người dân đó đang lấn chiếm và sử dụng phần đất lưu không trái quy định của Pháp luật.
Theo khoản 4 điều 10 Nghị định 102/2014/NĐ-CP, hành vi lấn chiếm đất không thuộc sở hữu của bản thân, cá nhân hoặc tổ chức sẽ bị xử phạt với các mức như sau:
- Đối với cá nhân: phạt tiền tư 300.000 – 400.000 VND
- Đối với doanh nghiệp hoặc tổ chức: phạt tiền từ 600.000 – 800.000 VND
Và phần đất bị sử dụng trái phép sẽ được yêu cầu thu hồi và khôi phục nguyên hiện trạng của phần đất trước khi vi phạm.
